Các
chuyên gia đều cho rằng, Việt Nam có điều kiện nuôi chim yến cho tổ chất lượng
tốt hơn cả Indonesia và Malaysia. Nhiều nhà đầu tư Malaysia, Đài Loan đã và
đang tìm cách xây nhà nuôi yến tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong khi hiện nay
Indonesia có trên 200.000 căn nhà yến, Thái Lan trên 70.000, Malaysia trên
35.000… thì Việt Nam hiện chỉ có khoảng 3.000 – 5.000 căn quy mô nhỏ lẻ, tự
phát. Sản lượng yến sào Khánh Hòa của Indonesia 105 tấn, Thái Lan 35 tấn,
Malaysia 12 tấn… Việt Nam hiện có khoảng 4,5 tấn, trong đó 70% chủ yếu là yến
sào Khánh Hòa tự nhiên, thu hoạch từ các đảo.
Người
quan tâm đến cách nuôi chim yến trong nhà thường không xa lạ với công thức:
Thành công trong cách nuôi yến phụ thuộc 40% vào địa điểm, 50% phụ thuộc vào kỹ
thuật, 10% là do yếu tố may mắn. Hay nói cách khác, một nửa thành công của nghề
khai thác “vàng trắng” này đều nằm ở kỹ thuật.
Chim yến thích ở nơi như thế nào?
Chim
yến ưa sự yên tĩnh hoang sơ, chúng thường đến trú ngụ ở các ngôi nhà cũ, ít sử
dụng. Do vậy, ngôi nhà nuôi yến lý tưởng nên gần đồng ruộng, bụi cỏ, rừng cây
thấp, biển, sông, hồ – tạo điều kiện để chim tìm mồi dễ dàng, nhất là vào mùa
mưa. Nhà nuôi yến mới phải được xây trong vùng có chim yến sinh sống, khu vực
chim kiếm ăn, dưới đường chim bay. Không xây nhà ở nơi có nhiều hãng xưởng, nhà
máy, các côn trùng – nguồn thức ăn của yến – thường sẽ bị tiêu diệt do đô
thị hóa.
Nhà
chim thường giống 1 cái kho lớn có thể là hình khối ống, hoặc hình
khối chữ nhật tùy vào địa thế miếng đất. Nhà có thể lợp mái hoặc mái
bằng. Thường nhà nuôi yến có kích thước từ 10 x 20m. Nhà chim có thể tổ
hoặc nhỏ hơn chút ít nhưng phải tìm cách để tăng sức chứa chim ở trong phòng
như chia nhà thành 1 số tầng (3 – 5 tầng). Độ cao của mỗi tầng nhà chim
yến nên ít nhất là 2m. Số tầng tối thiểu nên là 2. Nhà yến 1 tầng ít có cơ hội
thành công hơn bởi quá thấp, không thuận tiện về đường bay của chim, nhiệt
độ, độ ẩm khó điều chỉnh, ít điều kiện để chim lựa chọn một chỗ thích hợp
nhất cho nó.
Nhà
chim phải xây ở nơi tương đối an toàn tránh các loài dịch hại như chim quạ, đại
bàng, chim cắt… là những loài thích ăn thịt chim. Các loài chim săn mồi
này sẽ làm chim yến sợ và sẽ tìm nơi khác an toàn hơn.
Tường
nhà nên dày 20 – 25cm. Vữa nên là hỗn hợp cát, vôi, xi-măng theo tỉ lệ 3:2:1.
Trong các vùng nóng để giảm nhiệt độ của nhà chim có thể xây gạch 2 lớp,
giữa 2 lớp gạch cách nhau 1 khoảng không 5cm. Mặt ngoài và trong của tường phải
phủ 1 lớp vừa, nhất là mặt ngoài phải phủ xi-măng làm cho trơn láng để
tránh chuột…, mặt trong chỉ có thể tráng vừa.
Mái và
nóc nhà phải lợp kỹ để tránh mưa. Mái lợp ngói cũng có thể lợp bằng vật liệu
khác như tôn lạnh. Ở khu vực nóng thì nhà nuôi chim yến nên đặt mái với
góc nghiêng 45 độ và nhỏ hơn 30 độ với khu vực lạnh để hấp thụ nhiệt tốt
hơn. Hiện nay, theo cách nuôi chim yến trong nhà hiện đại thì chúng tôi tư vấn
nên xây nhà nuôi yến không lợp mái, để trần phẳng, đổ bê tông, trên trần nhà là
hệ thống chống nóng bằng gạch và có lót vật liệu chịu nóng.
Về số
phòng, nếu không đặt phòng dạo chờ ở phía trên, vẫn cần thiết kế một phòng dạo
cùng tầng với phòng nghỉ. Vì khi vào nhà, yến thích bay lượn trước khi vào
phòng nghỉ qua 1 cửa. Ngôi nhà nên chia làm nhiều phòng, tối thiểu
4m x 4m (cao 3 – 4m). Nếu do điều kiện phòng hẹp hơn chút ít thì chiều cao phải
tăng lên, có thể bỏ vách ngăn giữa 2 phòng liền kề để không gian rộng
thêm. Nên có cửa thông với nhau giữa các phòng nhỏ. Kích thước và kiểu dáng cửa
giữa các phòng có thể khác nhau, lý tưởng là 20 x 20cm.
Xây nhà yến cần chú ý gì?
Trong
quá trình xây nhà nuôi yến nên chú ý đến khoảng trống thông tầng thẳng từ
trên để chim có thể bay lượn tự do giữa các tầng một cách dễ dàng
như trong khe sâu của hang đất hoặc miếng làm bằng xi-măng. Nên gắn thêm các xà
gỗ trên trần trong phòng nuôi yến để nhà để chim bám và tăng diện tích làm tổ.
Kích thước các ván gỗ hoặc miếng lam này dày 1,5 – 2cm, rộng từ 15 – 20cm. Bạn
có thể dung gỗ teach – một loại gỗ xốp nhẹ, dai bền, không mùi (yến
không thích ở nhà có mùi lạ), màu trắng, và yến bám rất dính vào loại gỗ này.
Nên
quét tường bằng vôi trắng, màu trắng dễ chịu, phẳng và không dễ bị hư hỏng. Mặt
trong nhà chỉ cần tô trát tường mà không quét vôi. Theo cách nuôi chim yến
trong nhà hiện nay, nên xử lý thêm bề bằng những tấm lưới nhựa được treo sát
vào tường. Với chất liệu này, chim yến vẫn có thể bám và làm tổ rất
hiệu quả. Khi thu hoạch tổ chỉ cần gỡ lớp dưới xuống, tiện dụng và
rất vệ sinh.
Nên xây
nhà nuôi yến ở nơi có ánh sáng gần như trong hang động, cường độ ánh sáng
khoảng 0,2-0,6 lux. Về độ ẩm lý tưởng là 75- 90%, nhiệt độ từ 27 đến 290C. Để
tạo được nhiệt độ và độ ẩm như trên, chúng ta cần chú ý độ cao của căn nhà,
theo nhiều khuyến cáo hiện nay thì nên xây nhà nuôi yến ở độ cao dưới 500m, theo
chiều gió, giúp đem lại hơi ẩm trong không khí. Hướng cửa hợp lý phụ thuộc
hướng chim bay đi về trong ngày.
Về cửa
ra vào của chim phải đặt ở trên để không bị cản trở lúc chim bay ra bay vào.
Với nhà yến mới, kích thước lỗ ra vào của chim phải là 40 x 80cm. Về sau nên
điều chỉnh lại để phòng không bị sang quá, kích thước nhỏ nhất là 30 x
20cm, lớn nhất 45 x 30cm. Với cửa cho người ra vào thì chỉ nên xây 1 cửa, khi
đi vào cần qua 1 phòng nhỏ, rồi mới đến cửa đi vào phòng chim.
Ngoài
ra, để giữ được nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng mờ tối ta cần phải tính đến sự
thông gió. Kiểu lỗ thông gió có thể là ống thông gió hình chữ “L”,hình ống
thẳng đặt xéo hoặc chừa các cửa sổ nhỏ trực tiếp khi xây nhà theo kiểu so
le giữa 2 lớp gạch. Ống thông phải ổn định và có biện pháp chống côn trùng
bay vào tổ. Cũng có thể lắp 1 số quạt quay thông gió.
Để điều
chỉnh độ ẩm, nền nhà có thể không lót gạch nhưng nên có một số chậu, bể nước
cạn. Theo cách nuôi chim yến trong nhà của nuoiyensao.com thì có thể xây các
ống nước theo tường từ nền lên cao 1,5m có rãnh thu gom nước chảy về 1
phía để tiện vệ sinh nhà yến. Sự phun tưới nước xung quanh nhà yến giúp hạ
thấp nhiệt độ và tăng độ ẩm và có thể lắp thêm hệ thống bơm nhỏ để bơm
nước lên, đi qua ống nhựa đục lỗ rồi để nước chảy xuống – giống như lạo
bơm dùng cho hồ cá.
Nên xây
nhà nuôi yến trong một khuôn viên có đất xung quanh để chim có 1 sân lượn, nên
là hình vuông, tối thiểu là 16 m2. Xung
quanh tường là một rãnh nước nhỏ để tránh kiến. Xung quanh có thể trồng thêm
chuối, sung, keo đậu… nhưng không được cao quá lỗ cửa để tránh cản trở khi chim
bay ra bay vào.
Do yến
có khứu giác rất nhạy, do vậy các nhà nuôi yến nên kết thúc trước mùa sinh sản
khoảng 2 tháng để mùi vôi và xi-măng bay bớt và ngôi nhà trở nên cũ hơn. Đồng
thời, nhà nuôi chim yến sẽ được phun dung dịch có mùi thơm hữu cơ để chúng
ngửi thấy giống như mùi cơ thể chúng cùng với tiếng gọi bầy đàn thì
sẽ khuyến khích chúng chấp nhận ngôi nhà đó vào mùa giao phối.
Người
nuôi yến trong nhà thường dùng phát tiếng gọi của yến dễ dẫn dụ chim đến làm
tổ. Khi nghe tiếng chim gọi bạn tình phát ra, những con chim yến bay ngang
qua sẽ bay đến ngôi nhà có tiếng gọi bạn. Khi đã bay vào nhà rồi chim nhận
thấy điều kiện sống phù hợp với chúng, do đó nhiều chim gọi nhau đến
tiếp mỗi ngày, số lượng, đàn chim nhiều hơn và dần dần về làm tổ ở
đây.
Theo
tính toán trung bình của nuoiyensao.com, chi phí cho việc xây mới nhà nuôi yến
thì chi phí xây dựng thô khoảng từ 2.500.000 – 3.000.000 VND/m2 tùy theo cùng
miền; chi phí lắp đặt thiết bị từ 720.000 – 860.000VND/m2 tùy theo mô hình.
Nuôi
chim yến là tìm cách dẫn dụ chim vào nhà, chim ở lại, gây đàn, làm tổ. Để nuôi
yến thành công đòi hỏi người nuôi phải trang bị đầy đủ những kiến thức cần
thiết về cách nuôi chim yến trong nhà. Tốt nhất bạn nên thuê chuyên gia
tư vấn hoặc tham khảo từ những người đã có kinh nghiệm. Chúc bạn thành
công!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét